خرسانه حيه

كمشروع دكتورعظام حابب اتكلم معاكوا النهارده عن حياتى المتمثله فى "العضمه"
عمرك فكرت فى تكوين العظام ؟
يفرق ايه عن عمود جبس او عن حتى شويه اسمنت !!
الحقيقيه ان فيه شبه كبير بين الاسمنت او الخرسانه اللى بتمثل اساسات المبانى وبين العظام
العظام هى الاساس اللى بتتفرش عليه العضلات واللى بيتكون بينها المفاصل ..
هى اللى بيمشى حواليها الاوعيه والاعصاب وهى اللى بتحوى الاعضاء المهمه
زى الرئه والقلب جوه القفص الصدرى (الضلوع)، والنخاع الشوكى جوه الفقرات فى الضهر
بس ياترى هل العضم مجرد كالسيوم وفيسفور وشويه معادن كده بتخليه صلب متماسك وخلاص ؟! ..
الحقيقيه لأ

فى اول دراستى للطب ، لفت انتباهى الموضوع ده جدا خصوصا لما اخدنا علم دراسه الانسجه Histology
فاكتشفت انه اه حقيقي نسبه كبيره من العظام بيشكلها الكالسيوم والفيسفور
لكن المفاجأه انه التكوين مش بس معادن لكن فيه خلايا حيه جوه العضم ..

مكنتش قادر استوعب الموضوع ده فى الاول لان منظر العضمه وهى ناشفه توحيلك انها زيها زى لوح جير او جبس ..

فازاى جوه الصلابه دى تختفى حياه ؟

والحياه دى ازاى بتستمر ؟!




بالدراسه فهمت ان التكوين الدقيق للعظمه واللى بيسموه ال "Haversian System" وده الوحده الاوليه للعضمه بيتكون من وعاء دموى (وريد وشريان) وحواليهم خلايا بتكون العضم ostoblasts وخلايا بتكسر العضم osteoclasts وحواليهم فيه الكالسيوم والفوسفات ومجموعه المعادن اللى بتدى للعضمه صلابتها

وبالرغم من ان الموضوع معقد شويه ومش مجاله هنا اشرحلك تفصيل تشريح العضمه ايه
لكن احب اشاركك باللى لفت انتباهى وانا بدرس الموضوع ده ..

فكره ان العضمه حيه .. مش مجرد املاح ومعادن وخلاص لكن فيها حياه !
الحياه دى بتتمثل فى الاوعيه الدمويه اللى موجوده جوه تكوين العضمه نفسه
وفى الخلايا كمان الموجوده جوه تكوين العضمه
وقصدى بتكوين العضمه انه الخلايا دى مش موجوده بس فى التجويف اللى جوه العضمه لكنها موجوده فى العضمه نفسها يعنى القشره الصلبه جدا Cortex
والخلايا دى فى بينها وبين بعض اتزان عحيب
فبين ان فيه خلايا بتكون العضم وفى خلايا بتاكل العضم بتكون الحياه ..

والجميل انه لو عضمه اتكسرت بيزداد نشاط الخلايا اللى بتكون العضم osteoblast علشان تبنى عضم جديد حوالين الكسر..
 بيسموه Bridging callus وده بيكون بكميات كبيره جدا حوالين الكسر
وتيجى بعدها الخلايا اللى بتاكل العضم تقعد تصنفر فى العضم الجديد المتكون وتاكل فيه
لغايه ما يرجع شكله زى شكل العضمه الطبيعى ..

فى العياده بيكون الموضوع ده مصدر تساؤل لناس كتير
لما تقلهم هنقعد فى الجبس شهر ونص والعضمه هتلحم لوحدها ... اللى هو ازاى يعنى ؟!!
وكانهم بيعاملوا العضمه على انها خشبه اتكسرت ومستحيل تتلحم

ولكن الحقيقيه ان الخشبه حيه وعايشه وان الخرسانه مش مصمته وميته لكن جواها حياه ..

ليه بقلك يا عزيزى الكلام ده ؟

علشان احنا اتعلمنا من واحنا صغيرين شويه مبادئ وقيم بتمثل حاجه كبيره قوى جوانا ..
حتى الناس بتفتخر وتقول "انا عندى مبدأ كذا .." و "المبادئ لا تتجزأ"

وده اللى خلانى النهارده اتكلم معاك على العضمه
لان العضمه هى المبدأ او الاساس بتاع جسمنا
وزى ما عظامنا حيه وفيها خلايا وحركه .. مبادئك كمان لازم يكون فيها حياه ..

المبدأ مش انك تكون خرسانه مصمته او لوح خشب او جير ميت
المبدا فيه حياه جوه صلابته ..
وكونه صلب وناشف وبيتحمل مش معناه انه ميت او ان الحياه اختفت منه ..

كمان المبدأ ممكن يتكسر !

اه  ممكن زى ما اى حاجه ممكن تتكسر ..
صحيح صعبه وموجعه جدا وبتقيد حركتك قوى لان ده اساسك
لكن لو اتكسرت جواك حاجه ، ثق انك حى وان مبادئك حيه وان ممكن الدنيا تتصلح
ومش معنى انك عشت فتره مكسور ان ده هيفضل حالك !

ومش معنى انك اتكسرت ان فكره المبدأ خلاص راحت !!

العضمه اللى بتتكسر بالخلايا الحبه اللى فيها بترجع تلحم وتتكون من تانى وبتكون قوتها زى بالظبط قبل الكسر

اوقات ناس بتيجى باشعه ويقولك ابنى كان مكسور من كام شهر وتبص فى الاشعه الجديده وتلاقى العضمه لاحمه لدرجه انك صعب فعلا تمييز وتقول ان هنا كان فى كسر زمان ..

فاذا كان العضم اللى فيك حى وعنده القدره على التجديد فكم بالاولى مبادئك وقيمك ..

ارجع والحم مبادئك وما تعلمته من صغرك ثابر عليه ومترضاش تعيش فى الغلط بس لان مبدأ واتكسر

روح لدكتور يجبرلك كسرك
وهى بالحياه اللى فيها هترجع تتكون من تانى وتبقي اقوى من الاول ..

دمتم معافين


معلومات اكتر هتلاقيها هنا :

1- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3152283/
2- http://boneandspine.com/bone-anatomy-and-physiology/
3- http://clinchem.aaccjnls.org/content/45/8/1353