انتشر فى الاونه الاخيره مفهوم جديد عن الادمان حابب اتناقش معاكم فيه
وهنلاحظ ازاى ان الادمان ممكن يكون قريب مننا فعلا
وانه مش مقتصر على ادمان المواد المخدره
وكمان هنعرف مبادىء جديده فى الادمان ممكن تكون مفاجاه لكثيرين
المبادىء دى هتغير طريقه نظرتنا للادمان وكمان هتوعينا على اساسيات فى التعاملات اليوميه
بس خليك معايا علشان الموضوع طويل حبه
والمواد دى بتاثر على الجسم عن طريق المواد الكيمائية اللى فيها Physical وكمان بالتعود عليها Psychological
ولكن فى السنين الاخيره توسع مفهوم الادمان ليشمل السلوك
المفاجاه بقى ان الادمان السلوكى بيتعامل نفس معامله ادمان المواد المخدره بالظبط
[1]
تخيل نفس المشاكل والمضاعفات والعلاج والانتكاس بالظبط ..
بيختلف فى نقطتين بس ..
ان اللى بيعمل التخدير ( المزاج ) هو سلوك مش ماده ،
وان مفيش تاثير جسدى اللى بيكون موجود فى المواد المخدره بسبب طبيعتها الكيمائية ..
ولكنه ادمان كامل !
الادمان السلوكى ببساطه هو ادمان سلوك معين ينتج عنه متعه ( نشوه ) والاعتماد على هذا السلوك فى اخذ هذه المتعه وعدم القدره على التحكم فى هذا السلوك ليكون قهريا رغم عن اراده الانسان وبالرغم من معرفته باضراره
طيب زى ايه الادمان السلوكى ؟ [3]
ادمان الانترنت ، ادمان التسوق ، ادمان الجنس ، ادمان العاب الفيديو
ادمان عمليات التجميل، ادمان الاكل ، ادمان القمار ، ادمان الحركات الخطيره
ولاننا زى ما قلنا ان الادمان السلوكى زى ادمان المواد المخدره فبنحتاج لبرنامج كامل لمحاربته
فيه نقطتين عاوزك تعرفهم الاول عن الادمان عموما كمرض قبل ما نتخصص فى الادمان السلوكى ونتعمق فيه ..
بحسب الجمعيه الامريكيه للادمان "ASAM" فالادمان مرض مزمن [4]
معنى كلمه مزمن انه لا يمكن الشفاء منه ! مفاجأه ها !
الادمان ممكن تقل حدته ويبان كانه اختفى او كأن الانسان انتصر عليه
ولكن الحقيقه انه يظل كامنا منتظرا فرصه لينقض على المريض ويسيطر عليه مره اخرى [5]
تعالى نوضحها بامثله :
* انا عندى ماده مخدره X وقدامى شخصين A & B
A كان مدمن على الماده X من عشر سنين لكنه بطل تعاطى الماده دى من 3 سنين وملهوش نفس خالص يبصلها
B شخص له نفس عمر A و لكنه لم يتعرض للماده المخدره X مطلقا
تشير الابحاث ان احتمال رجوع A للماده المخدره X اضعاف احتمال تعاطى B للماده المخدره لاول مره
* لو كان الادمان مرض يمكن الشفاء منه "Cure" لتساوت احتمالات A & B فى تعاطى الماده المخدره
الانسان اللى كان مدمن على حاجه معينه وبطلها عليه الا يغتر بنفسه
الا يظن انه قد شفى تماما وانه محال ان يعود للماده التى كان يتعاطاها
الا يعرض نفسه لهذه الماده او للوسط المحيط بها من اشخاص او اماكن او ظروف او حاله معينه ..
لانه من الاخر كده هو ضعيف وعمره ما هيرجع قوى واسد وكده
علشان يعيش نظيف لازم يحتاط جدا
ومش معنى انه انتكس انه فاشل لان الانتكاس فى الامراض المزمنه طبيعى بل ومتوقع
معنى الانتكاس اننا نحتاج ان نغير من طريقه تعاملنا مع المرض ونسد الثغرات التى يدخل منها الينا ..
بالظبط زى مريض الضغط .. ممكن يسيطر على الضغط ويحافظ عليه طبيعى باستخدام الادويه وبالابتعاد عن تناول بعض الماكولات ..
فلما تقيس له الضغط تلاقيه طبيعى ..
هل معنى كده انه خف ؟ اطلاقا !
هل يوقف الادويه ويهيص وياكل كل اللى فى نفسه ؟!
هيرجعله الضعط تانى ..
ببساطه لانه كامن ولانه منتظر اى فرصه "تهاون" علشان ينط عليك
فاحذر !
اذن الادمان مرض مزمن لا يمكن الشفاء منه لكن يمكن التحكم فيه !
يعنى ايه اسباب جينيه
يعنى مش بس الوسط المحيط والعائلة والمجتمع والاصدقاء هما السبب
و لكن هناك جينات وراثيه داخل الانسان بتساعده انه يدخل فى دائرة الادمان [6] !!
الله ! طب ايه معنى الكلام ده
معناه اننا مختلفين عن بعض يا ساده ..
محدش يعرف هل احنا عندنا جينات للادمان ولا لا
والتانى ميعرفش يبطل من اول مره خالص لانه عنده جينات ادمان واول ما اتعرضت للماده لبسنا !
ويبقى غصب عنه اصبب بمرض الادمان المزمن لانه شد زمام قنبله موقوته جواه اسمها جينات بسبب تعاطيه مره واحده لماده مخدره ..
مره واحده !
اه مره واحده كافيه انها تدخلك ومتطلعكش منها ابدا الا ببرامج علاجيه متخصصه وبردوا هتبقي معرض للانتكاس قوى !
اذا احذر دائما من الخطوه الاولى لانك متعرفش جسمك هيتفاعل ازاى مع الادمان ...
انا عارف انى طولت عليك .. يمكن الموضوع كان محتاج يتقسم على موضوعين ..
عرفنا كمان ان فيه انواع كتيره من السلوك القهرى بتعتبر ادمان زى العاده السريه وادمان الانترنت والتسوق الخ .. فالادمان حقيقه مش بعيد عنا ابدا ..
عرفنا اننا اذا تعرضنا لادمان مره واحده فاننا معرضون دائما للانتكاس وان علينا ان نجتهد وندقق فيما نفعله وما نتعرض له فى حياتنا اليوميه ..
عرفنا كمان اننا مش ابطال او اسود ومفيش حاجه اسمها انا قوى واقدر ابطل وقت منا عاوز وان فيه جزء من الادمان يتعلق بالجينات الوراثيه اللى احنا ملناش يد فيها غير اننا نتجنب اننا تعرض لها والا هنكون كاننا بنشد فتيل امان قنبله وتنفجر فينا
عاوز اضيف حاجه كمان ان الادمان خطيه حتى ولو مكنش السلوك اللى بتعمله خطيه ..
مش بس ادمان الانترنت والشات والعاده السريه اللى غلط لكن حتى ادمان التسوق والعاب الفيديو الخ تسوق
حاول تغير نظرتك للادمان من المواد المخدره الى السلوك
لا يتسلط عليك شىء يا عزيزى
فمالك نفسه خير من مالك مدينه ...
مفيش مانع ابدا تطلب مساعده خبير .. فكما ان المدمن على المواد المخدره فى كثير من الاحيان يحتاج مساعده طبيه ونفسيه كذلك الادمان السلوكى قد يتطلب ايضا مساعده طبيه ونفسيه ودخول فى برامج اعاده تاهيل ..
عاوز اقولك ان البرامج دى انتشرت قوى فى مصر ومش عيب ابدا تطلب مساعده
العيب انك تفضل محلك سر وساكت على ادمانك لمجرد ان المجتمع مش بيعترف بيه كادمان زى ادمان المواد المخدره .. اقرا كتير واطلب المساعده وقاوم صح تتعب اقل
فى برنامج من 12 خطوه لعلاج الادمان بكل انواعه تقدر تحمله من هنا [7]
ادعوك تعرف عنه اكتر ولو محتاج تمارسه اشجعك تدخل فى مجموعات علاجيه مختصه
ربنا معاك
المراجع :
======
[1] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3354400/
[2] http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3164585/
[3]http://www.everydayhealth.com/addiction-pictures/the-8-most-surprising-addictions.aspx
[4] http://www.asam.org/for-the-public/definition-of-addiction
[5] https://www.drugabuse.gov/publications/drugs-brains-behavior-science-addiction/treatment-recovery
